sobota, 19 czerwca 2010

Zasady pedagogiczno - dydaktyczne


Zasady pedagogiczno-dydaktyczne zostały sformułowane przez Marię Montessori na podstawie obserwacji dzieci, wynikają z naturalnych skłonności. Są to:
  • indywidualizacja,
  • samodzielność,
  • samokontrola,
  • wolny wybór materiału rozwojowego,
  • wolny wybór miejsca i czasu pracy,
  • stopniowania trudności,
  • ograniczenie,
  • ład i porządek.
Indywidualizacja

Założeniem jest, że dziecko rozwija się zgodnie z programem wyznaczonym własnymi zainteresowaniami, potrzebami, możliwościami intelektualnymi, fizycznymi. Dziecko informuje nas czym będzie się aktualnie zajmowało. Dzieci robią to, co je interesuje i co nie przeszkadza innym.

Samodzielność

Samodzielność i niezależność dziecka to myśl przewodnia pedagogiki Marii Montessori. Nie można innym pomagać - jeśli ktoś tego nie potrzebuje. Wyręczanie hamuje rozwijającą się samodzielność i niezależności. Poprzez działanie można się doskonalić. Możliwość samodzielnego poruszania się dziecka w sferze fizycznej, poznawczej, społecznej jest celem, ku któremu dążą oddziaływania pedagogiczne. Podstawą uczenia się jest własna aktywność ucznia, odpowiedzialność za wyniki także ponosi on, nie nauczyciel. Ten ostatni organizuje środowisko, to znaczy stwarza warunki do nauki, ale nie skupia się na przekazanie wiedzy. Uczeń swobodnie wybiera to, co chce poznawać podczas pracy. Dzięki temu nie stosuje się ani kar, ani nagród, rodzi się w uczniu wewnętrzna motywacja do nauki.

Samokontrola

Materiał montessoriański jest tak skonstruowany, że pozwala dzieciom, samodzielnie stwierdzić, czy daną pracę wykonały dobrze czy źle, w którym miejscu nastąpiła pomyłka i jak ten błąd naprawić. Możliwe jest jedno poprawne rozwiązanie w stosowaniu materiału rozwojowego. Dzięki zintegrowaną kontroli błędu dziecko samodzielne poszukiwanie rozwiązań i czerpanie radość z poprawnie wykonanego zadania. Może ono rzeczowo i krytycznie spojrzeć na własne umiejętności.

Wolny wybór materiału rozwojowego

W sali wszystkie materiały są zawsze dostępne, ułożone tematycznie na półkach, w zasięgu ręki dziecka. Dziecko samodzielnie podejmuje decyzję, z którym materiałem będzie pracować. Można wyróżnić dwa rodzaje wyborów: wybór spontaniczny, kiedy sięga ono po konkretny przedmiot pod wpływem chwilowego zaciekawienia wywołanego między innymi jego zewnętrzną atrakcyjnością, jest to zainteresowanie nietrwałe, charakterystyczne dla dzieci rozpoczynających edukację montessoriańską oraz wybór świadomy - dokonywany dopiero wtedy, gdy dziecko wie już, jakie jest przeznaczenie danego przedmiotu, co z nim można zrobić, czemu on służy. Informacje o sposobach wykorzystania możliwości edukacyjnych określonego zestawu pomocy rozwojowych zdobywa dziecko podczas indywidualnej lekcji podstawowej.

Wolny wybór miejsca i czasu pracy

Dziecko może pracować na stole, na podłodze, na korytarzu, na parapecie, na tarasie czy w ogrodzie. Tam, gdzie zdecyduje i gdzie pozwalają na to granice naszego rozsądku i możliwości organizacyjnych. Oczywistym jest, że dziecko jest zawsze obserwowane przez nauczycieli. W tym miejscu dodajmy, że dziecko nie ma obowiązku uczestniczenia w zajęciach grupowych. Jeśli jest czymś ważnym zajęte. Będzie to robiło tak długo, jak zechce: dwie minuty, dwie godziny lub dwa tygodnie, codziennie rano lub raz w tygodniu, po podwieczorku lub w każdym innym czasie.

Stopniowanie trudności

Materiał rozwojowy skonstruowany jest w sposób umożliwiający stopniowanie trudności i wyraźne oddzielenie poziomów zgodnie z zasadą izolacji trudności, przechodzenie od materiału konkretnego do bardziej abstrakcyjnego.

Ograniczenie

Każdy rodzaj materiału jest tylko w jednym egzemplarzu i trzeba go stosować zgodnie z jego przeznaczeniem. Wiąże się to z oczekiwaniem na materiał i respektowaniem wolności innej osoby. Nie wolno niczego zabierać innym, należy cierpliwie poczekać na swoją kolej. Dzieci uczą się cierpliwości w czekaniu na swoją kolej oraz szacunku dla pracy innych. Obserwując dzieci można zauważyć, że rodzą się postawy społeczne, zawiązują kontakty interpersonalne, dzieci zachowują się odpowiednio bez potrzeby ingerencji ze strony nauczyciela.

Ład i porządek

Każdy przedmiot ma swoje miejsce - skąd został wzięty, tam ma zostać odniesiony. Po skończeniu pracy z materiałem trzeba sprzątnąć elementy i odłożyć na miejsce. Dopiero wtedy można zrobić coś innego.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz