Ćwiczenia praktycznego dnia


Ćwiczenia praktycznego dnia odpowiadają naturalnej potrzebie dziecka, jaką jest aktywne, powtarzające się działanie. Polegają na wielokrotnym powtarzaniu czynności pozwalających na wykształcenie odpowiednich umiejętności do działania w życiu codziennym. Ważne jest by dziecko samo chciało działać w powtarzalny sposób i by sprawiało mu radość działanie powtarzane wiele razy. Dla dziecka najważniejsze jest działanie – nie cel, do którego to działanie prowadzi. Dzieci nie planują rezultatów działania, nie interesują się skutkiem swojej pracy, działają dla samego działania, chcą poruszać się w przestrzeni i wykonywać czynności wykorzystując przedmioty z otoczenia.

Ćwiczenia koordynują i harmonizują ruchy, pomocne są w nabywaniu umiejętności oraz zastosowania ich w życiu. Uczą również samodzielności, wytrwałości, wiary we własne możliwości, szacunku dla przedmiotów, zwierząt i ludzi. Prowadzą do rozwoju osobowości i jej integracji. Zamierzonym efektem ćwiczeń dnia codziennego jest doprowadzenie do stanu, gdy dziecko będzie zwracać uwagę na dokładność i kompletność działania – zapanuje nad swoim ciałem.

Ćwiczenia praktycznego dnia dotyczą podstawowej samoobsługi (rozbieranie się i ubieranie, mycie rąk, twarzy, zębów oraz kąpieli, obcinanie paznokci, składanie ubrań), odpinania i zapinania guzików, haftek, rzepów, zatrzasków, zamków, wiązanie sznurowadeł, czyszczenia metalu oraz przelewania wody, a także prac w ogrodzie i pielęgnacji kwiatów doniczkowych i ciętych, obcowanie z innymi (przywitania, pożegnania, składanie życzeń), przygotowanie prostych posiłków. 

Podczas pobytu w przedszkolu dziecko ma wiele okazji praktycznego działania: nakrywanie do stołu przed posiłkami, podlewanie kwiatów, ubieranie się i rozbieranie. Są to czynności wykonywane chętnie i dokładnie przez dzieci. Formy obcowania z innymi mogą przybrać postać rytuałów: powitanie i pożegnanie dzieci, wspólne spożywanie posiłków, dyżury i czynności dotyczące sali. Rytuały te stają się nawykiem.

Ważne jest by przedmioty, którymi posługuje się dziecko w ramach ćwiczeń praktycznego dnia były dostosowane do dziecka, wielkości jego ręki, siły i zakresu możliwości, tak jak dotyczy to całego przygotowanego otoczenia w systemie montessoriański. Wszystkie przedmioty powinny być w zasięgu dziecka.

Cele ćwiczeń dnia codziennego to zaspokojenie pędu dziecka do ruchu, pokierowanie nim, doprowadzenie do koordynacji ruchów, zintegrowanie osobowości, pobudzanie, koordynowanie, upiększanie i harmonizowanie cyklu działania, stopniowe uniezależnianie dziecka od dorosłych, podnoszenie pewności siebie oraz poczucia własnej wartości, rozwijanie poczucia odpowiedzialności za otoczenie, rozwijanie wewnętrznego porządku, kształtowanie właściwych postaw w życiu społecznym  i kulturowym.